Dünya genelinde her yıl Eylül ayının son haftası, işitme engellilerin sorunlarına dikkat çekmek ve toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla “Dünya İşitme Engelliler Haftası” olarak kabul edilmektedir. Bu hafta boyunca işitme kaybının nedenleri, sonuçları ve günümüzdeki tedavi olanakları konusunda toplumu bilgilendirmeyi amaçlarken, işitme kaybı yaşayan bireylerin karşılaştığı zorlukları ortaya koymakta ve topluma katılımlarının önemini de vurgulamaktayız.
İşitme Kaybı ve Yaygınlığı
İşitme kaybı, bireylerin yaşam kalitesini etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünya genelinde 430 milyondan fazla kişi, işitme kaybı ile yaşamaktadır. Kıbrıs Türk toplumunda da farklı yaş gruplarında işitme kaybı gözlemlenmekte olup, erken tanı ve tedavi büyük önem taşımaktadır.
İşitme kaybı her yaşta görülebilir ve farklı nedenlerden kaynaklanabilir:
- Doğumsal/genetik faktörler
- Çocukluk döneminde geçirilen enfeksiyonlar
- Yaşa bağlı işitme kaybı
- Gürültüye uzun süre maruz kalma
- Bazı ilaçların yan etkileri
- Kafa travmaları veya kulak hastalıkları
Günümüzde Tedavi ve Çözümler
- İlaç veya cerrahi yöntemler (orta kulak sorunları, kulak zarı onarımı vb.)
- İşitme cihazları (hafif ve orta dereceli kayıplar için)
- Koklear implantlar (ileri derecede işitme kaybı olan bireyler için)
- Destekleyici iletişim yöntemleri (işaret dili, dudak okuma)
- Gürültüden korunma ve düzenli işitme testleri gibi koruyucu önlemler
Sağlık Kontrollerinin Önemi
İşitme kaybının erken teşhisi, hem tedavi hem de rehabilitasyon süreçleri açısından önemli avantajlar sağlar. Özellikle yenidoğanlar ve çocuklarda düzenli işitme tarama testlerinin uygulanması, erken müdahale imkanını artırır. Yetişkinlerde ise işitme kaybı şüphesi durumunda vakit kaybetmeden hekime başvurulması tavsiye edilmektedir.
- İşitme kaybı belirtileri gösteren yakınlarınızı hekime yönlendirmekten çekinmemeli.
- Çocuklarda konuşmada gecikme, seslere tepki vermeme gibi durumlarda mutlaka uzman görüşü alınmalı.
- İşitme sağlığını korumak için yüksek sesli ortamlardan kaçınılmalı.
- Toplum olarak işitme engellilere karşı duyarlı ve destekleyici olmaya özen gösterilmeli.
İşitme Engellilerin Karşılaştığı Zorluklar
İşitme engelli bireyler, iletişimde çeşitli güçlüklerle karşılaşabilmektedir. Eğitim, istihdam ve sosyal yaşamdaki engellerin aşılması, toplumun bilinçlenmesiyle mümkündür. İşaret dili kullanımının yaygınlaştırılması, altyazılı medya içerikleri ve işitme cihazlarına erişimin kolaylaştırılması gibi uygulamalar, işitme engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmaktadır.
İşitme kaybı, erken teşhis ve uygun tedaviyle büyük ölçüde kontrol altına alınabilmektedir. Toplum olarak işitme sağlığımıza gereken özeni göstermeli, çocuklarımızın ve sevdiklerimizin işitme kontrollerini aksatmamalıyız.
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu (a)
Dr. Ali Amca, MD
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı
